Devletler Hukuku Açısından Uluslararası Ticaret Ve Kurumlaşması
Devletler Hukuku Açısından Uluslararası Ticaret Ve Kurumlaşması
Serap TELLİ
Sayfa Sayısı
:
170
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1991
ISBN NO
:
9755370145





ÖNSÖZ
Uygarlığın başlangıcından günümüze kadar değişmeyen bir olgu var: Ticaret.
20. Yüzyılı tamamlamak üzere olduğumuz şu yıllarda uluslararası tabloda gerek siyasal, gerek ekonomik alanda büyük değişiklikler göze çarpmasına rağmen, ticaret, giderek artan düzeyde, bütün ulusal toplumların olduğu kadar, uluslararası topluluğun da sine qua non şartı olarak varlığını sürdürüyor. Buna bağ., olarak da, uluslararası ticari ilişkilerin giderek artan önemi, ticaret olgusunun, sadece salt ticaret hukuku açısından değil, fakat devletler hukuku kapsamı içinde düzenlemesine yönelik gelişmeler bakımından da incelenip irdelenmesini gerektirmektedir.
Ticaret\′i uluslararası hukuk açısından bilimsel araştırmaya tâbi tutarak hazırladığım bu yapıtta, uluslararası ticaretin gelişim sürecini, devletler hukukunda ne suretle düzenlendiğini ve kurumlaştığını, özellikle uluslararası ticarette ölçüt görevini yapan kuralları (ölçüt-kurallan) elden geldiğince açıklamaya gayret gösterdim.
Kitabın \"İçindekiler\"inin incelenmesi, yapıtın sistematiği ve içeriği hakkında ilk bakışta bilgi vereceği gibi, kitabın sonunda bulunan \"Dizin\", ilgili pek çok soruna cevap bulmakta kolaylık sağlayacaktır.
Kitabın Okuyucuya yararlı olmasını dilerken, bilimsel çalışma ve araştırmalarımda bana büyük olanaklar sağlayan bazı kuruluşlara özellikle şükran borçlu olduğumu belirtmek isterim.
İÇİNDEKİLER
Sayfa No.
ÖNSÖZ v
İÇİNDEKİLER vıı
KISALTMALAR xı
BİBLİYOGRAFYA xııı
GİRİŞ 1
I- ULUSLARARASI EKONOMİK İLİŞKİLER VE
TİCARET OLGUSU 1
II- TİCARET KAVRAMI 13
III- ULUSLARARASI TİCARETİN ÖNŞARTLARI 17
1- Ekonomik Açıdan Üretim Azlığı veya Fazlalığı 17
2- İhtiyaçların Uluslararası Alanda Giderilmesi,
Taşımacılık ve Güvenlik Sorunu 18
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARETİN GELİŞİM SÜRECİ
I- GENEL OLARAK 21
II- TARİHÇE 24
K Tarih öncesinde ve llkçağ\′da 24
2- Ortaçağ\′da 26
3- Yeni ve Yakınçağlarda 32
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARETİN DEVLETLER HUKUKUNDA DÜZENLENMESİ
I- GENEL OLARAK 35
1- Uluslararası Ticaret Hukukunun Tanımı , 36
2- Uluslararası Ticaret Hukuku Kurallarının Niteliği 36
3- Uluslararası Ticaret Hakkı (Serbestisi) Sorunu 37
4- Uluslararası Ticaret Hukukunun Kaynağı 39
II- DEVLETLER HUKUKU AÇISINDAN ULUSLARARASI
TİCARET 42
1- Devletlerin Temel Haklan ve Ticaret Hakkı (Serbestisi) 43
2- Egemenlik Kavramı ve Uluslararası Ticaret 48
3- Ekonomik-Ticari Nitelikli Uluslararası
Hukuk Kuralları ve Sınıflandırılmaları 52
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARET ANTLAŞMALARI VE KURUMLAŞMA
I- GENEL OLARAK 55
H- ULUSLARARASI TİCARET VE DEVLETLER
HUKUKUNUN KAYNAKLARI 60
1- örf ve Ãdet ve Uluslararası Ticaret 60
2- Antlaşmalar ve Uluslararası Ticaret 61
3- İki veya Çok-Tarafh Antlaşmalarla Yapılan
Düzenlemeler 64
4- Ekonomik-Ticari İlişkilerin Kurumlaşmasında GATT
Örneği 65
m- ULUSLARARASI TİCARETTE ÖLÇÜT GÖREVİNİ YAPAN
KURALLAR : ÖLÇÜT-KURALLAR 74
1- Genel Olarak 74
2- En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 76
A- Genel Olarak 76
B- Kaydın Hukuki Yapısı 81
C- İşlevleri 84
D- Tarihi Gelişimi 86
E- GATTda En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 89
a- Genel Olarak 89
b- Uygulamada En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 96
c- Kaydın Türleri ve GATTda Şartsız Uygulama 100
d- Kaydın Geleceği , 104
e- Kaydın İstisnaları 105
(a) Genel Olarak 105
(b) Gümrük Birlikleri-Serbest Ticaret Bölgeleri 111
3- Ulusal Muamele Kaydı 115
A- En Çok Gözetilen Ulus ve Ulusal Muamele
Kayıtlan Arasındaki İlişki ve Farklılıklar 116
B- Kaydın Kapsamı ug
C- GATTda Ulusal Muamele 119
a- Madde III/l _ 119
b- Madde III/2 121
o- Madde IH/4 123
d- Madde III/5, 7 125
e- GATTın I. ve HL Maddeleri Kapsamında
\"Grandfather Rights\" 126
f- Uygulamada Ulusal Muamele 127
g- Ulusal Muamele Uygulamasına Getirilen
Sınırlamalar 132
(a) Hükümet Alımları 132
(b) Performans ve Yerli İçerik Şartlan ...133
(c) Sosyal ve Ekonomik Nitelikli
Ulusal Program istisnaları 134
4- Hakkaniyet ilkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 136
5- lyiniyet İlkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 138
6- lyikomşuluk İlkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 141
7- Karşılıklı Muamele Ölçüt-Kuralı 144
8- Tercihli Muamele Ölçüt-Kuralı 146
9- Açık Kapı Ölçüt-Kuralı 147
10-Minumum Ölçüt-Kural 148
SONUÇ 151
DİZİN 159
Uygarlığın başlangıcından günümüze kadar değişmeyen bir olgu var: Ticaret.
20. Yüzyılı tamamlamak üzere olduğumuz şu yıllarda uluslararası tabloda gerek siyasal, gerek ekonomik alanda büyük değişiklikler göze çarpmasına rağmen, ticaret, giderek artan düzeyde, bütün ulusal toplumların olduğu kadar, uluslararası topluluğun da sine qua non şartı olarak varlığını sürdürüyor. Buna bağ., olarak da, uluslararası ticari ilişkilerin giderek artan önemi, ticaret olgusunun, sadece salt ticaret hukuku açısından değil, fakat devletler hukuku kapsamı içinde düzenlemesine yönelik gelişmeler bakımından da incelenip irdelenmesini gerektirmektedir.
Ticaret\′i uluslararası hukuk açısından bilimsel araştırmaya tâbi tutarak hazırladığım bu yapıtta, uluslararası ticaretin gelişim sürecini, devletler hukukunda ne suretle düzenlendiğini ve kurumlaştığını, özellikle uluslararası ticarette ölçüt görevini yapan kuralları (ölçüt-kurallan) elden geldiğince açıklamaya gayret gösterdim.
Kitabın \"İçindekiler\"inin incelenmesi, yapıtın sistematiği ve içeriği hakkında ilk bakışta bilgi vereceği gibi, kitabın sonunda bulunan \"Dizin\", ilgili pek çok soruna cevap bulmakta kolaylık sağlayacaktır.
Kitabın Okuyucuya yararlı olmasını dilerken, bilimsel çalışma ve araştırmalarımda bana büyük olanaklar sağlayan bazı kuruluşlara özellikle şükran borçlu olduğumu belirtmek isterim.
İÇİNDEKİLER
Sayfa No.
ÖNSÖZ v
İÇİNDEKİLER vıı
KISALTMALAR xı
BİBLİYOGRAFYA xııı
GİRİŞ 1
I- ULUSLARARASI EKONOMİK İLİŞKİLER VE
TİCARET OLGUSU 1
II- TİCARET KAVRAMI 13
III- ULUSLARARASI TİCARETİN ÖNŞARTLARI 17
1- Ekonomik Açıdan Üretim Azlığı veya Fazlalığı 17
2- İhtiyaçların Uluslararası Alanda Giderilmesi,
Taşımacılık ve Güvenlik Sorunu 18
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARETİN GELİŞİM SÜRECİ
I- GENEL OLARAK 21
II- TARİHÇE 24
K Tarih öncesinde ve llkçağ\′da 24
2- Ortaçağ\′da 26
3- Yeni ve Yakınçağlarda 32
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARETİN DEVLETLER HUKUKUNDA DÜZENLENMESİ
I- GENEL OLARAK 35
1- Uluslararası Ticaret Hukukunun Tanımı , 36
2- Uluslararası Ticaret Hukuku Kurallarının Niteliği 36
3- Uluslararası Ticaret Hakkı (Serbestisi) Sorunu 37
4- Uluslararası Ticaret Hukukunun Kaynağı 39
II- DEVLETLER HUKUKU AÇISINDAN ULUSLARARASI
TİCARET 42
1- Devletlerin Temel Haklan ve Ticaret Hakkı (Serbestisi) 43
2- Egemenlik Kavramı ve Uluslararası Ticaret 48
3- Ekonomik-Ticari Nitelikli Uluslararası
Hukuk Kuralları ve Sınıflandırılmaları 52
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI TİCARET ANTLAŞMALARI VE KURUMLAŞMA
I- GENEL OLARAK 55
H- ULUSLARARASI TİCARET VE DEVLETLER
HUKUKUNUN KAYNAKLARI 60
1- örf ve Ãdet ve Uluslararası Ticaret 60
2- Antlaşmalar ve Uluslararası Ticaret 61
3- İki veya Çok-Tarafh Antlaşmalarla Yapılan
Düzenlemeler 64
4- Ekonomik-Ticari İlişkilerin Kurumlaşmasında GATT
Örneği 65
m- ULUSLARARASI TİCARETTE ÖLÇÜT GÖREVİNİ YAPAN
KURALLAR : ÖLÇÜT-KURALLAR 74
1- Genel Olarak 74
2- En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 76
A- Genel Olarak 76
B- Kaydın Hukuki Yapısı 81
C- İşlevleri 84
D- Tarihi Gelişimi 86
E- GATTda En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 89
a- Genel Olarak 89
b- Uygulamada En Çok Gözetilen Ulus Kaydı 96
c- Kaydın Türleri ve GATTda Şartsız Uygulama 100
d- Kaydın Geleceği , 104
e- Kaydın İstisnaları 105
(a) Genel Olarak 105
(b) Gümrük Birlikleri-Serbest Ticaret Bölgeleri 111
3- Ulusal Muamele Kaydı 115
A- En Çok Gözetilen Ulus ve Ulusal Muamele
Kayıtlan Arasındaki İlişki ve Farklılıklar 116
B- Kaydın Kapsamı ug
C- GATTda Ulusal Muamele 119
a- Madde III/l _ 119
b- Madde III/2 121
o- Madde IH/4 123
d- Madde III/5, 7 125
e- GATTın I. ve HL Maddeleri Kapsamında
\"Grandfather Rights\" 126
f- Uygulamada Ulusal Muamele 127
g- Ulusal Muamele Uygulamasına Getirilen
Sınırlamalar 132
(a) Hükümet Alımları 132
(b) Performans ve Yerli İçerik Şartlan ...133
(c) Sosyal ve Ekonomik Nitelikli
Ulusal Program istisnaları 134
4- Hakkaniyet ilkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 136
5- lyiniyet İlkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 138
6- lyikomşuluk İlkesi (Ölçüt-Kural Olarak) 141
7- Karşılıklı Muamele Ölçüt-Kuralı 144
8- Tercihli Muamele Ölçüt-Kuralı 146
9- Açık Kapı Ölçüt-Kuralı 147
10-Minumum Ölçüt-Kural 148
SONUÇ 151
DİZİN 159