Töre Cinayetleri
Töre Cinayetleri
Aydın FINDIKÇI
Sayfa Sayısı
:
210
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2010
ISBN NO
:
9789758752874





SUNUŞ Toplumları birbirinden ayıran ya da birbirine yakınlaştıran ö-nemli öğelerden biri de sahip oldukları ve yaşattıkları kültürleridir. Her toplumun kendi tarihinden, sosyal yapısından, dini inancından ve bu inancın yorumlanışından kaynaklanan ve beslenen kendine has bir kültürü vardır. Bundan dolayı da her toplumun kültürü bir diğerinin aynısı olmadığı gibi böylesi bir zorunluluk da yoktur. Dünya′da ne kadar miktarda oldukları sayılamayacak kadar fazla olan toplumların kültürleri, sahiplendiği değer yargılan ve bu değer yargılarının oluşumunu etkileyen coğrafi şartların (deniz, ova, dağ, akarsu bolluğu veya kıtlığı, toprağın verimliliği ya da kıraçlığı) ekonomik gelişmişlik düzeyinin (tarım, sanayi ya da teknoloji toplumu, iktisadi büyüme ve kalkınma hızı gibi), sosyal ve eğitim seviyesinin (feodal yapı, çekirdek aile, aşiret yapısı, kadına karşı sergilenen tavır, okullaşma ile okur-yazar oranı) ve dinsel olgular gibi nesnel şartların ( din, mezhepçilik, şeyh, tarikat, cemaat vb.) etkisi altında kalarak oluşur ve ona göre şekillenir. Bir toplumun sahiplendiği her hangi bir değer (örneğin ahlâk ya da namus) o toplumun kültürü ile ilgilidir ve bu kültürün doğumu, gelişimi, sürdürülüşü ve de zamanla değişime uğrayarak yerini yeni değerlere bırakarak eski varlığını sürdüremeyişi de yine yukarıda sayılan nesnel şartlara bağlıdır. Her toplumun olduğu gibi, Kürdlerin1 de kendine has bir kültürü ve bundan beslenen bir "namus" anlayışı ile bunun sonucuişlenen "töre cinayetleri" vardır. Ancak, Kürdler′de diğer bazı toplumlar gibi kendi içinde homojen değildirler. Kürdler arasında da farklı dinler, inançlar, mezhepler, tarikatlar, cemaatler, aşiretler, boylar, inançlar ve farklı sosyal yapılanmalar vardır. Bu farklılıklar bilinmeden işlenen "töre cinayetlerini" anlamak mümkün değildir. 23 yaşına yeni giren ve Şafii mezhebi mensubu bir Kürd ailenin kızı olan Almanya doğumlu Hatun Sürücü, ailesi tarafından Almanya′dan Türkiye′ye getirilerek zorla evlendirildiği amcasının oğlu ile daha fazla yaşayamayacağını anlayınca, boşanmaya karar verdi. Hatun Sürücü böylece ait olduğu kültüre göre "ailesinin namusunu kirletmiş" sayıldı. Hatun Sürücü′nun bu kişisel kararı, ailesinin kültürüne (Kürd kültürü) göre büyük bir suçtu. Ve bu büyük "suçun" karşılığı yine aynı kültürde ölüm cezası idi. Bu ölüm cezasının kararı da yine "Aile Meclisince" verildi ve bu karar yine "Aile Meclisi" tarafından belirlenen şartlarda kimlerce infaz edileceği belirlendi. Bir çocuk annesi olan Hatun Sürücü, kendi öz erkek kardeşi tarafından "töre cinayetine" kurban gitti. Hatun Sürücü′nün, aile meclisinin karan üzerine katledilmesiyle beraber, "töre cinayetleri" de, Türkiye′ye ve Türklere karşı suistimal edilecek bir düzeye gelerek Almanya′nın önemli gündem maddeleri arasında yerini almış oldu. Avusturya′nın Brixlegg yakınlarında bulunan ünlü "Europâisches Form Alpbach" adlı bilimsel formda 26 Ağustos 2006 tarihinde "töre cinayetleri" ile ilgili"...yaptığım sunumda dile getirdiğim bu gerçeğin altını bir daha çizmek istiyorum: Kürdler arasında yaygın olan ′töre′ ve ′namus′ cinayeti gibi vahşetin temel nedeni, o insanların Kürd olmalarından değil, sahip oldukları ve yaşattıkları töre ve kültürlerinden kaynaklanıyor. "2. Bu düşüncem ve tespitim dolaysıyla uğradığım onlarca haksız saldırı, tehdit ve suçlamaya rağmen, konu ile ilgili çahş-malarımı aralıksız sürdürdüm ve yaklaşık beş yıllık bir emek sonucu bu çalışmayı tamamladım. Bu çalışmanın ilk üç bölümü, diğer altı bölümün bir nevi ön teorik çerçevesini oluşturmaktadır. Bu teorik çervevede tanımları verilen toplum, töre, kültür, norm, değer vb. gibi kavramlar, çalışmanın omurgasını oluşturan "töre cinayetlerinin" işlenmesinin nedenlerini analiz etmede önemli bir katkı niteliğindedir. Bu teorik katkı dikkate alınmadan, çalışmanın içeriğini ve elde edilen sonucu anlamak mümkün değildir. Türk Ulusu′nun toplumsal, sosyal ve kültürel yapısının irdelendiği dördüncü bölümde, Türkiye′de yaşanan ve özellikle de Türk vatandaşı Kürdler arasında yaygın olan evlilik türleri ve bu evliliklerden bazılarının "töre cinayetlerinin" işlenmesine nasıl önemli bir zemin teşkil ettiği gerçeği üzerinde durulduktan hemen sonra, beşinci bölümde toplumların ve kültürlerin sahip oldukları farklı "namus" anlayışları irdelenmektedir. Bu çalışmada, "töre" cinayeti ile "namus" cinayetinin birbirinin aynısı olmadığı gerçeği, yaşanan somut "vahşilikler" örneğinde okuyucunun dikkatine sunulmuştur. Böylelikle, "töre cinayetinin" kaynağına inilmiş, bunun işleniş biçimleri ve nedenleri örnekleriyle somutlaştırılmıştır. Dünü ve bugünüyle kan davası ve bunun ortaya çıkışı ve sür-dürülüşünün nedenleri ve yarattığı toplumsal ve sosyal sonuçları çalışmanın altıncı bölümünde ele alınmıştır. Kan davasının geçerli olduğu Kürd toplumunda "töre cinayetinin" de uygulandığı gerçeği yine bu bölümde irdelenmiştir. Dünyanın her tarafında, "namus" adına "aşk, hırs veya kıskançlık" sonucu cinayetler işlenmektedir. Buna karşın yine namus adına işlenen "töre cinayetleri" tüm dünyada değil, sadece ve sadece bazı toplumlarda görülmektedir. Peki neden? O halde "Namus" nedir?. "Namus cinayeti" nedir?. "Töre cinayeti" nedir?. "Namus cinayeti" ile "Töre cinayeti" birbirisinin aynısımıdır? "Namus" cinayetini kimler neden işliyor? "Töre" cinayeti kimler tarafından hangi nedenlerden dolayı işleniyor? gibi sorular bu kitabın yedinci bölümünde incelenmiştir. Böylelikle bu çalışmada tümdengelim (dedüksiyon) ve tümevarım (indüksiyon) yöntemleri, yani genel ile özel arasında sıkı bir ilişki görülmüş ve bu iki yöntem, diğer bir çok araştırmacının yaptığı gibi, bir birini dışlamadan bir bütünlük içinde ele alınmıştır. Özellikle bu iki yöntem arasındaki bağlılık, ikisinin birlikte kullanılması diyalektik mantıkta gerçekleşmiştir. Bu anlamda işlenen "töre cinayetleri" örnekleriyle yakından incelenmiş ve bu incelemeler sonucu bu vahşetin nedenleri net olarak açıklanmıştır. Özellikle Türkiye ve Almanya′da işlenen "töre cinayetleri", bununla ilgili yapılan değerlendirmeler, Türk ve Alman Polis Teşkilatı kayıtlarına geçen "töre" ve "namus" cinayetlerinin yakından incelenmesi sekizinci bölümde ele alınmıştır. Bu bölümde yine ayrıca Kürdlerin işledikleri "töre cinayetlerine" örnekler verilmiş ve bu cinayetlerin işleniş nedenleri çok somut verilerle netleştirilmiştir. "Töre cinayetinde" din faktörü üzerinde durulması da ihmal edilmemiştir. Çalışmanın dokuzuncu ve son bölümü ise "töre cinayetlerine" karşı etkin mücadele ve alınması gereken önlemlere ayrılmıştır. Bu önlemler önyargısız ve sağlıklı bir ruh hali sahiplerince o-kunduğunda, Türkiye′de adına "Kürd sorunu" denen olgunun temelinde yatan asıl unsurun da ne olduğu ve bu "Kürd sorununun" nasıl çözüleceği de hemen anlaşılacaktır. Bu kitap, titiz bir çalışmanın sonucu olarak, "namus" adına işlenen "namus" cinayetleri ile yine "namus" adına uygulanan "töre cinayeti" vahşetini tüm çıplaklığı ile ortaya koyan bir akademik eserdir. Bu çalışma dolaysıyla yakından incelenen tüm eserler, akademik ve bilimsel çalışmalar ile "töre" adına işlenen cinayetlerin nedenlerinden elde edilen sonuç şudur: "Töre cinayetinin" teme-linde yatan asıl unsurun bazı toplumların kendi kültürleridir. Bu kültürün oluşmasının ve yaşatılmasının bir maddi zemini olduğu gerçeğinin altı çizilmiştir. Dolayısıyla bu maddi zemin değiştikçe, toplumların kültür anlayışları ve değer yargıları da değişime uğramakta ve giderek "töre" cinayeti barbarlığı son bulmaktadır. Bu vesileyle, "töre cinayeti" kurbanı olan tüm kadınlara Tanri′dan rahmet diliyorum, mekanları cennet olsun diyorum. İÇİNDEKİLER Sunuş 1. Sosyal Gruplar Üzerinde Etkin Olan Aktörler ve Toplum 1 2. Töre ve Sosyal Gruplar 7 3. Kültür Nedir, Kültürlerin Oluşumu, Değişimi ve Kendisini Yenilemesi 14 4. Türk Ulusu, Toplumsal, Sosyal ve Kültürel Yapısı 29 4.1 Türk Kimdir? 29 4.2 Kürdler İle İlgili İleri Sürülenler 33 4.2.1 Kürdlerde Çok Çocukluluk ve Toplumsal Etkileri. 37 4.2.2 Kürdlerde Yüksek Doğurganlık Oranı ve Nedenleri 40 4.2.3 Kürdlerde Aşiret Yapısı ve Etkileri 43 4.2.4 Patriyarkal ve Feodal Kültürde Kadının Yeri ve Kürdler 48 4.4 Türkiye′de Evlilikler, Kürdlerde Evlilik Yaşı ve Evlilik Türleri 53 4.4.1 Kürdlerde Evlilik Yaşı ve Evlilik Türleri 57 4.4.2 Başlık Parası 60 4.4.3 Yakın Akraba Evliliği 68 4.4.4 Örnekleriyle Berdel Usulü Evlilik Türü ve Toplumsal Etkileri ′. 73 4.4.5 Örnekleriyle Zoraki Evlilikler ve Toplumsal Etkileri 76 5. Toplumların ve Kültürlerin "Namus" Anlayışı 79 5.1 Namus Nedir? 79 5.2 Dünü ve Bugünüyle Avrupa′nın Namus Anlayışı 82 5.3 Türkiye′de Namus Anlayışı 87 6. Dünü ve Bugünüyle Kan Davası 93 6.1 Kan Davası Nedir? 93 6.2 Almanya′da Kan Davaları 96 6.3 Kan Davası ve Kürdler 97 7. "Namus" ve "Töre Cinayetleri" 102 7.1 "Namus Cinayeti" nedir? 104 7.2 Namus Cinayeti Kimler Tarafından ve Neden İşleniyor? 106 7.3 "Namus Cinayeti" nin Özellikleri 107 7.4 "Töre Cinayeti"nin Tanımı, Özellikleri ve Nedenleri ..109 7.4.1 Töre Cinayeti Nedir? 109 7.4.2 Töre Cinayetinin Özellikleri Nelerdir 112 7.4.3 Töre Cinayeti Hangi Hallerde İşleniyor 115 7.4.4 Töre Cinayetleri Kürd Kültürü′nün Bir Parçası- mı-dır? 116 8. Türkiye ve Almanya′da Töre Cinayetleri 120 8.1 Türkiye′de Gerçekleşen "Töre" ve "Namus" Cinayetleri İle İlgili Değerlendirmeler 120 8.1.1 Töre Cinayetleri Neden Daha Çok Türkiye′nin Batı Bölgelerinde İşleniyor-mu? 123 8.1.2 Türk Polis Teşkilatı Kayıtlarına Geçen Töre ve Namus Cinayetleri 129 8.1.3 Alman Polis Teşkilatı Kayıtlarına Geçen Töre ve Namus Cinayetleri 137 8.1.4 Töre Cinayetleri ve Irkçılık 141 8.2 Örnekleriyle Töre Cinayetleri ve Kürdler 145 8.2.1 Kadın, "Üstüne Kuma Alınmasını İçine Sindiremediği İçin Baba Evine Dönünce" Cezası Ölüm! 155 8.2.2 Kadın, "Kendi Özel Hayatını Korkusuz Yaşamak İstiyince" Cezası Ölüm! 156 8.2.3 Kadın, "Zorunlu Nedenlerden Dolayı Kocasını Terk Etmek Zorunda Kalınca" Cezası Ölüm! 158 8.2.4 Kadın, "Bakire Olmayınca" Cezası Ölüm! 160 8.2.5 Kadın, "Yasak Aşk Yaşayınca" Cezası Ölüm! 161 8.2.6 Kadın, "Tecavüze Uğrayınca" Cezası Ölüm! 161 8.2.7 Kadın, "Erkek Çocuk Doğurmasa ve Berdel Usulü Evlilik Dolayısıyla Yaşadığı Zulümden Kurtulmak İsterse" Cezası Ölüm! 162 8.2.8 Kadın, "Parkta Erkek Arkadaşı İle Gezerse" Cezası Ölüm! 163 8.2.9 "Aile Meclisi karar verdi. ′Kirleten′ ve ′kirlenen′ öldürülecek" 164 8.3 Töre Cinayetleri ve Din Faktörü 166 9. "Töre Cinayetine" Karşı Etkin Mücadele Alınması Gereken Önlemler Neler Olabilir? 174 9.1 Diğer Önlemler 184 9.1.1 "Töre Cinayeti insanlık Suçudur" Mitingleri 185 9.1.2 Akademik ve Bilimsel Çalışmalar Desteklenmeli ve Teşvik Edilmelidir 185 9.1.3 Kürd Milletvekilleri, Tarikatları, Şeyhleri, Toprak Ağaları "Töre Cinayetlerine" Karşı Topyekün Harekete Geçmelidirler 186 9.1.4 Caydırıcı Önlemler SONUÇ 188 KAYNAKÇA 194