Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Ãœcret Gelirlerinin Vergilendirilmesi
Ãœcret Gelirlerinin Vergilendirilmesi
Cevdet Okan BAHAR
Sayfa Sayısı
:
206
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2005
ISBN NO
:
9756135220
60,00
TL
İÇİNDEKİLER
SUNUÅž 3
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
1.bölüm
ÃœCRETÄ°N TANIMI
I- YASAL TANIMI 23
A- ANAYASAL TANIMI 23
B- Ä°Åž KANUNU′NDAKÄ° TANIMI 23
C- GELÄ°R VERGÄ°SÄ° KANUNU′NA GÖRE TANIMI 23
D- BORÇLAR KANUNU′NA GÖRE TANIMI 23
II- EKONOMİK YÖNÜ İLE ÜCRET 24
III- ÜCRETİN ÇEŞİTLERİ 24
IV- ÃœCRETÄ°N TEMEL KAVRAMLARI 25
V- ÜCRET ÖDEME SİSTEMLERİ 26
A- PARA İLE ÖDEME 26
B- AYNİ ÖDEME 27
C- HUKUKİ BAKIMDAN ÜCRET ÖDEME ŞEKİLLERİ 27
D- ÜCRETİN ÖDEME ZAMANI 28
t- \JCP£T\N ÖDEME YERİ 28
F- ÜCRET KİME ÖDENİR 28
VI- ÃœCRETLERLE Ä°LGÄ°LÄ° BAZI SORUN VE ZORUNLULUKLAR 29
A- ZAMANAÅžIMI 29
B- ÜCRET ÖDEME DEFİ (SAVMASI) 30
1- Ödemeyi Kanıtlama Yükü 30
2- Kanıtlama Araçları 30
C- Ä°BRA (AKLANMA) VE Ä°BRA BELGELERÄ° 30
D- ÃœCRETÄ°N KORUNMASI 31
1- Ücretin İş Kanunu Çerçevesinde Korunması 31
a- Garanti Fonu Uygulaması , 31
b- Gününde Ödenmeyen Ücretlere En Yüksek Faiz Uygulanması 32
c- Ücretin Saklı Kısmı 32
d- Kamu Makamlarının ve Asıl İşverenlerin Hak Edişlerinden Ücre
ti Kesme Yükümlülüğü 32
2- Ücretin İcra İflas Kanunu Çerçevesinde Korunması 33
3- Ücretin 6183 Sayıl! Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki
Kanun Çerçevesinde Korunması 34
a- Tamamı Haczedilmeyecek Ücret Gelirleri 34
b- Kısmen Haczedilebilen Gelirler 34
4- Çalıştırma Zorunluluğu 34
a- Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma Zorunlulu
ÄŸu.... 34
b- Askerlik ve Kanundan Doğan Çalışma Zorunluluğu 37
VERGÄ° HUKUKU
BAKIMINDAN ÜCRET UE ÜCRET SAVILAN ÖDEMELER
ÜCRETİN NİTELİĞİ VE UNSURLAR! 41
ÜCRET SAYILAN ÖDEMELER 42
A- GVK′NIN 61. MADDESÄ°NÄ°N ÜÇÜNCÃœ FIKRASINDA SAYILANLAR 42
B- GVK′NIN 61. MADDESÄ° DIÅžINDA VE GEÇİCÄ° MADDELERÄ°NDE YER ALAN
HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE ÜCRET SAYILAN DİĞER ÖDEMELER 42
III- DÄ°ÄžER ÃœCRETLER 43
IV- ÃœCRET GELÄ°RÄ°NÄ°N ELDE EDÄ°LMESÄ° 44
V- ÃœCRETÄ°N DÄ°ÄžER GELÄ°R UNSURLARI Ä°LE SINIRI 45
A- ÃœCRET-SERBEST MESLEK KAZANCI Ä°LÄ°ÅžKÄ°SÄ° 45
1- Ses, Saz ve Sahne Sanatçılarının Durumu 46
2- Film Artistleri, Yönetmenler, Manken ve Teknik Elemanlar, Konso
matrislerin Durumu 46
B- ÜCRET-TİCARİ KAZANÇ İLİŞKİSİ 46
VI- VERGİLENDİRME AÇISINDAN ÜCRETİN TESPİT ŞEKLİ 46
A- ÃœCRETÄ°N TESPÄ°TÄ°NDE TANIMLANMASI GEREKEN KAVRAMLAR 46
1- Ä°ÅŸveren Kimdir? 47
2- Vergi Sorumlusu Kimdir? 48
3- Ayrı İşveren Kavramı 48
4- En Az Ãœcret 49
B- ÃœCRETÄ°N TESPÄ°T ÅžEKÄ°LLERÄ° 50
1- Gerçek Usulde Tespit Edilen Ücretler 50
2- Diğer Ücret Olarak "Toplu Tespit Esası İle" Saptanan Ücretler , 51
VII-GERÇEK ÜCRETİN HESAPLANMASI 51
A- ÜCRETİN GERÇEK SAFİ DEĞERİNİN TESPİT YÖNTEMİ 51
B- ÜCRETİ OLUŞTURAN ÖDEMELER 52
II
ÃœCRETLERÄ°N VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ°
I- TAM MÃœKELLEFÄ°YETTE VERGÄ°LENDÄ°RME 57
A- DİĞER ÜCRETLERİN VERGİLENDİRME YÖNTEMİ 57
B- TEVKİFAT USULÜ (KAYNAKTA VERGİLEME) 58
C- TEVKÄ°FATA TABÄ° OLMAYAN ÃœCRETLER 59
D- BEYAN ESASINA GÖRE VERGİLENDİRME.... 60
E- GENEL VE KATMA BÜTÇELİ İDARELER DÖNER SERMAYEDEN ÖDE
NEN ÃœCRETLERÄ°N VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 63
F- OLAĞAN ÜSTÜ HAL BÖLGESİNDE VE KALKINMADA ÖNCELİKLİ YÖRE
LERDE ÇALIŞAN HİZMET ERBABININ ÜCRETLERİNİN VERGİLENDİ
RÄ°LMESÄ° 64
1- Yasal Düzenleme 64
2- Vergisel TeÅŸvikler 65
a- Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası 65
b- Çalışanlardan Kesilen Vergilerin Ertelenmesi. 66
c- SSK Primlerinin İşveren Payının Hazinece Karşılanması 66
G- TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE ESKİYE YÖNELİK OLARAK ÖDENEN
uCRET FARKLARININ VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 66
H- APARTMAN VE SİTELERDE (TOPLU YAPI YÖNETİMLERİNDE) ÇALIŞAN
MÜDÜR - YÖNETİCİ VE MUHASEBECİLERİN VERGİLENDİRİLMESİ 67
II- DAR MÃœKELLEFÄ°YETTE VERGÄ°LENDÄ°RME 68
A- GERÇEK KİŞİLERİN ELDE ETTİĞİ ÜCRETLER AÇISINDAN 68
B- YABANCI KURUMLARIN TÃœRKÄ°YE′DE ELDE ETTİĞİ ÃœCRETLERÄ°N VER
GÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 68
III- ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE VERGÄ°NÄ°N HESAPLANMASI TARHI-BEYANI VE
ÖDENMESİ 70
A- GERÇEK ÜCRETLERDE 70
1- Vergiden İstisna Edilmiş Kazançlar 70
a- Müteferrik İstisnalar 70
b- Gider Karşılıklarında^ İstisnalar 72
c- Tazminat ve Yardımlarda İstisnalar 73
d- Teçhizat ve Tayin Bedellerindeki İstisnalar 73
e- Tahsil ve Tatbikat Ödemelerindeki İstisnalar 74
f- Teşvik, İkramiye ve Mükafatlar 74
g- Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Çalışan Personelin Ücretleri 74
h- 625 Sayılı Özel Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmen
ve Yöneticilere Yapılan Ödemelerden Gelir Vergisinden İstisna
Olan Kazançlar 75
i- Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerde Çalışan Per
sonele Ödenen Ãœcretler (4490 sayılı Kanun′un 12. Md.) 75
2- Ä°ndirimler 75
a- Sakatlık İndirimi 75
aa- Sakatlık indiriminden Yararlanacak Olanlar. 76
ab- Sakatlık indiriminden Yararlanacak!, nn Yapacakları işlemler. 76
\
i- Özürlü hizmet erbabı için 76
//- Hizmet erbabının bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler i-
çin 76
iii- Maliye Bakanlığı′nca Yapılacak iÅŸlemler 76
b- Sakatlık İndirimi Uygulaması 77
ba- Özürlü Hizmet Erbabı ile Bakmakla Yükümlü Olduğu Özürlü Kişi
Bulunan Hizmet Erbabına Uygulama 77
bb- Sakatlık indiriminden Yararlanmak için Başvuru 78
be- Dış Kuruluşlarda Görevli Hizmet Erbabı için Yapılacak Uygula
ma 78
bd- Hizmet Erbabının iş Yerini Değiştirmesi Halinde Yapacağı iş
lemler 78
be- Sakatlık indirimi Uygulamasında Bakmakla "Yükümlü Olma" Ta
biri ve Bu Durumun Belgelendirilmesi 78
c- Emekli Aidatı ve Sosyal Sigorta Primleri 79
ca- Emekli Sandığına Ödenen Aidatlar. 79
cb- Sosyal Sigortalar Kurumuna Ödenen Primler 79
cc- Sigorta Primine Tabi Olan Kazançlar 80
cd- Sigorta Primine Tabi Olmayan Kazançlar 87
ce- Bir Kısmı Prime Tabi Olup Diğer Kısmı Prim Dışı Bırakılan Ö-
demeler 82
cf- Birden Çok işverenden Alınan Ücretlerde Prime Esas Kazancı
nın Saptanması 83
d- İşsizlik Sigortası 84
e- Emekli Sandığı ve Sosyal Sigortalar Kurumuna Ödenen Borç
lanma Aidat ve Primleri 84
f- Şahıs Sigorta Primleri 85
g- Sendika Aidatları 85
h- Meyak ve Oyak Kesintileri 85
3- Verginin Tarhı 85
a- Tarh Yeri 85
b- Tarhiyatın Muhatabı 86
c- Tarh Zamanı 86
ca- Yıllık Olarak Vergi Tarhında 86
cb- DiÄŸer Ãœcretlerde 86
cc- Kaynakta Vergilendirmede 87
4- Vergilendirme Dönemi ve Vergi Matrahı 87
a- Vergilendirme Dönemi: (CVK Md.108) 87
b- Verginin Matrahı 88
ba- Gerçek Ücretlerde Vergi Matrahı 88
bb- Diğer Ücretlerde Vergi Matrahı 88
5- Vergi Oranları 88
a- 2004 Yılında Geçerli Olan Tarife 88
b- 2005 Yılında Geçerli Olan Tarife 89
6- Verginin Hesaplanması 89
a- Netten Brüte Hesabı 89
b- Ücret Kazancına Ait Verginin Hesaplanması 92
7- Ücret Kazançlarının Beyan Edilmesi 94
a- Gerçek Ücretlerin Yıllık Beyanı 94
b- Kaynakta Tevkif Edilen Verginin Beyanı 94
ba- Ücretin Bordrolanması 95
bb- Tevkif Edilen Vergilerin Beyanı 95
c- Beyannamelerin Elektronik Ortamda Verilmesi 95
ca- (e) Beyannamelerini Doğrudan Kendileri Gönderebilecek Mükel
lefler 96
i- Basit Usulde Vergilendirilenler Dışındaki Mükellefler 96
ii- YMM′ler ile Tam Tasdik SözleÅŸmesi Düzenleyen Mükellefler 97
cb- Beyannamelerini Aracı Vasıtasıyla Gönderebilecek Mükellefler 97
i- Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler Dışındaki Mükellef
lerin Beyanı 97
ii- Kayıtları Meslek Odaları Tarafından Tutulan Basit Usulde
Vergilendirilen Mükellefler 97
iii- Muhasebeye İlişkin İşlemleri İçin işletmede Bağımlı Olarak
Çalışan "3568 Sayılı Kanun′a Göre Ruhsat Almış Meslek
Mensubu Bulundurmayan Mükellefler 97
iv- Yeminli Mali Müşavirler ile Tam Tasdik Sözleşmesi Düzen
leyen Mükellefler. 98
cc- DiÄŸer hususlar. 98
d- Elektronik Ortamda Zorunlu Beyan 99
e- Mecburiyetin BaÅŸlama Tarihi 100
f- Aracılık Yetkisi Verilenlerin Vergi Dairelerinin Tam Otomasyon
lu Olmaması 100
8- Verginin Ödenmesi 100
a- Tevkifat Esasında 100
b- Yıllık Beyan Esasında 101
c- DiÄŸer Ãœcretlerde 101
IV- ÃœCRETLERDEN KESÄ°LEN VERGÄ°LERÄ°N MUHTASAR BEYANNAME Ä°LE
BEYANI VE ÖDENMESİ 101
V- ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N SSK VE Ä°ÅžSÄ°ZLÄ°K SÄ°GORTASI PRÄ°M KESÄ°NTÄ°LERÄ°NÄ°N
BİLDİRİMİ VE ÖDENMESİ 106
A- AYLIK PRÄ°M VE HÄ°ZMET BELGESÄ°NÄ° KAÄžIT ORTAMINDA DÃœZENLEYE
REK KURUM′A VERECEK Ä°ÅžVERENLER 107
B- AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİ İNTERNET ORTAMINDA GÖNDER
MEK ZORUNDA OLANLAR 109
ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYITLAR
I- ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYITLARI 117
II- 7/A SEÇENEĞİNE GÖRE ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KA
YITLARI 118
A- 720- DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HESABINA ALINACAK ÜCRETLERE I-
LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 118
B- 730- GENEL ÃœRETÄ°M GÄ°DERLERÄ° HESABINA ALINACAK ÃœCRETLERE
Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 121
C- 740- HÄ°ZMET ÃœRETÄ°M MALÄ°YETÄ° HESABINA KAYDEDÄ°LECEK ÃœCRET
LERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 123
D- 760- PAZARLAMA SATIÅž VE DAÄžITIM GÄ°DERLERÄ° HESABINA KAYDE
DÄ°LECEK ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 125
E- 770- GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABINA KAYDEDİLEN ÜCRET
LERÄ°N MUHASEBE KAYDI 127
III- 7/B SEÇEĞİNE GÖRE ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYIT
LARI 129
A- 791- İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ HESABINA KAYDEDİLEN ÜCRETLE
RÄ°N MUHASEBE KAYDI 129
14
İÇİNDEKİLER
ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE
UERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° UE Ä°ADESÄ°
ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° 135
A- YASAL DÃœZENLEME 135
B- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NDEN YARARLANACAK OLANLAR 136
C- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLAN HARCAMALAR 136
1- Gıda Giderleri 137
2- EÄŸitim Giderleri 137
3- Sağlık Giderleri 137
4- Giyim Giderleri 138
5- Kira Giderleri 138
D- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NDEN YARARLANAMAYACAK OLAN HARCAMALAR 138
1- Gıda 138
2- EÄŸitim 138
3- Sağlık 139
4- Giyim 139
5- Kira 139
E- HARCAMANIN TÃœRKÄ°YE′DE YAPILMASI VE BELGELENDÄ°RÄ°LMESÄ° ÅžARTI 139
F- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NE KONU OLACAK HARCAMA BELGELERÄ° VE KULLA
NILMASI 140
1- Harcama Belgeleri Kullanılması 140
2- Belgelerin Kullanılması 141
G- Ä°NDÄ°RÄ°ME KONU HARCAMALARA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÃœST SINIR 141
H- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° TUTARININ HESAPLANMASI 141
J- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NÄ°N UYGULANMASI 141
1- Ücretliler Tarafından Yapılacak İşlemler 141
2- İşverenlerce Yapılacak İşlemler 143
a- Muhtasar Beyanname Vermeyen İşverenlerin Yapacağı İşlemler 145
b- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yapacağı işlemler 145
K- VERGİ İNDİRİMİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ 145
II- YÄ°LLÄ°K BEYANNAME VEREN ÃœCRETLÄ°LERDE VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° UYGULA
MASI 146
A- TEVKİFATA TABİ OLMAMASI NEDENİYLE ÜCRET GELİRİ İÇİN YILLIK
BEYANNAME VERÄ°LMESÄ° HALÄ°NDE 146
B- BÄ°RDEN FAZLA Ä°ÅžVERENDEN ALINAN ÃœCRETLERÄ°N BELÄ°RLENEN LÄ°
MİTİ GEÇMESİ SEBEBİYLE YILLIK BEYANNAME VERİLMESİ HALİNDE 146
C- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N DÄ°ÄžER HUSUSLAR 147
1- Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılan Ücretlilere Uygulanacak Vergi İn
dirimi 147
a- Vergi indirimi Bildiriminin Verilmesinden Önce Emeklilik Nede
niyle İşten Ayrılan Ücretliler İçin Yapılacak Uygulama 147
b- Vergi indirimi Bildiriminin Verilmesinden Sonra Emeklilik Ne
deniyle İşten Ayrılan Ücretliler İçin Yapılacak Uygulama 148
c- Vefat Eden Ücretliler İçin Yapılacak Olan Uygulama 148
2- İşveren Değiştiren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması 149
3- Bildirimin Verilmesinden Sonra Mahsup Ä°ÅŸlemi Tamamlanmadan
Başka Bir İşveren Nezdinde Çalışmaya Başlayanlarda Vergi indiri
mi Uygulaması 149
a- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışanlar 149
b- Muhtasar Beyanname Vermeyen Genel Bütçeye Dahil Olan Dai
relerde Çalışanlar 150
4- Birden Fazla iÅŸverenden Ãœcret Alan Ãœcretlilerde Vergi Ä°ndirimi Uy
gulaması 150
5- Üçer Aylık Dönemlerde Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin
Yanında Çalışan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması 150
6- Mükellefiyeti Sona Eren işverenler Yanında Çalışmış Olan Ücretlile
re İlişkin Vergi İndirimi Uygulaması 150
a- Vergi İndirimine Ait Bildirim Verilmeden Önce İşi Bırakan Mü
kellefin Yanında Çalışmış Olan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygu
laması 150
b- Vergi İndirimine Ait Bildirim Verildikten Sonra İşi Bırakan Mü
kellefin Yanında Çalışmış Olan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygu
laması 151
7- Bir Harcama Belgesinde Birden Fazla Harcama Çeşidinin Yer Al-
TOS\ 152
8- Ãœcretlilerde Vergi Ä°ndirimine Ait Bildirim 152
D- VERGİ İNDİRİMİ NEDENİYLE TEVKİF SURETİYLE KESİLEREK ÖDEN
MESÄ° GEREKEN GELÄ°R VERGÄ°SÄ°NÄ°N EKSÄ°K HESAPLANMASI HALÄ°NDE
UYGULANACAK CEZAÄ° MÃœEYYÄ°DELER 152
1- Muhtasar Beyanname Vermeyen Genel Bütçeye Dahil Dairelerde
Çalışan Ücretlilerde Uygulanacak Cezai Müeyyideler 152
2- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışan Ücretli
lerde Uygulanacak Cezai Müeyyideler 153
III- EMEKLÄ°LERDE VERGÄ° Ä°ADESÄ° 154
A- YASAL DÃœZENLEME 154
B- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NDEN YARARLANACAK OLANLAR 154
C- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLAN HARCAMALAR 156
1- Dayanıklı Tüketim Mallarının Bakım ve Onarım Giderleri 156
2- Yiyecek ve İçecek Giderleri 156
3- İkamet Edilen Konuta Ait Yakacak Giderinin Tamamı İle Kira Gide
rinin %20′si 157
4- Her Türlü Giyim Giderleri 157
5- Sağlık Giderleri 157
6- Eğitim, Öğretim, Anaokulu ve Kreş Giderleri 158
7- Vekalet Ãœcretleri 158
8- Otel, Motel ve Pansiyonlara Ödenen Konaklama Ücretleri 158
9- Tiyatro, Sinema ve Konser Verilen Yerler Gibi Mahallere Yapılan Gi
riş Ücreti Ödemeleri 158
10- Süs ve Ziynet Eşyası Alımları 158
11- Diğer Bazı Tüketim Malı Alımları İle Bazı Hizmet Alımlarına Ait Har
camalar 159
12- Belgelerde Yer Alan Katma DeÄŸer Vergisi 159
D- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLMAYAN HARCAMALAR 159
1- Ticari, Zirai ve Mesleki Kazanca İlişkin Olarak Yapılan Harcamalar 159
2- Otomobil ve Benzeri Araç Alımları 159
3- Zirai İşletmelerde Kullanılan Araçlar ile Ticari ve Mesleki Kazanca
İlişkin Her Türlü Araç ve Gereç Alımları 160
4- Gayrimenkul Alımları ile Bunların Bakım ve Onarım Giderleri 160
5- Hayvanların Tüketimi İçin Alınan Yiyecekler 160
İÇİNDEKİLER 17
E- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU HARCAMA BELGELERÄ° 160
1- Fatura 160
2- Perakende Satış Vesikaları 160
a- Perakende Satış Fişi 160
b- Yolcu Taşıma Biletleri 160
c- Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Satış Fişleri 160
3- Serbest Meslek Makbuzu 161
4- Kamu İdare ve Müesseseleri Tarafından verilen Belgeler 161
5- Yöneticiler Tarafından Verilen Makbuzlar 161
6- Mesken Olarak Kullanılan Konutların Kira Bedeline Ait Belgeler 161
7- DiÄŸer Hususlar 161
a- Harcama Belgelerinin Aslının İbraz Edilmesi 161
b- Kredili Mal Alışları 162
F- VERGİ İADE DÖNEMİ ZAMANLARI İLE İADE ORANI 162
1- Aylık Belge İbraz Ederek İade Alacaklar 162
2- Yıllık Belge İbraz Edip İade Alacaklar 162
G- NET GELİR, AYLIK VE AVANS ÖDEME ŞEKLİ 163
1- Net Gelir 163
2- Ödeme Şekli 163
3- Vergi Ä°ade Bildiriminin Verilmemesi Durumu 163
4- Mücbir Sebep Dolayısıyla Belgelerin Verilmemesi veya Hak Sahibi
nin Vefatı 164
5- Yurt Dışında Bulunan Emeklilerde Vergi İadesi 164
6- Yabancı Ülkelerde Bulunan Sosyal Güvenlik Kurumlarından Aylık
Alanlarda Vergi Ä°adesi 164
7- Haksız Yere Vergi İadesine Sebebiyet Verilmesi Durumu 164
YABANCILARIN Ä°STÄ°HDAMI
I- YASAL DÃœZENLEME 169
II- YABANCILARIN ÇALIŞTIRILMASI 169
A- ÇALIŞMA İZNİ ALINMASI (4817 S.K.Md.4) 169
1- Süreli Çalışma İzni (4817 S.K.Md.5) 170
2- Süresiz Çalışma İzni 170
3- Bağımsız Çalışma İzni 171
4- İstisnai Hallerin Gerçekleşmesiyle 4817 Sayılı Yasada Belirtilen Sü
relere Tabi Olmaksızın Çalışma İzni Verilecekler 171
B- KİLİT PERSONEL ÇALIŞMA İZNİ (4875 S.K.Md.3) 172
1- Kilit Personel Tanımı 172
2- Kilit Personelin Çalışma İzni 173
3- Çalışma Vizesinin Alınması 173
4- Çalışma İzin Taleplerinin Değerlendirilmesi 173
C- BÄ°LDÄ°RÄ°M YÃœKÃœMLÃœLÃœKLERÄ° (4817 S.K.Md.18) 173
1- Bağımsız Çalışan Yabancıların Yükümlülüğü 173
2- Yabancı Çalıştıranların Yükümlülüğü 173
D- YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİNİN REDDİ, SINIRLANDIRILMASI, UZAT
MA, TALEBÄ°NÄ°N REDDÄ° VE MUAFÄ°YETLER 174
1- Sınırlama (4817 S.K.Md.11) 174
2- Çalışma İzin veya Süre Dağıtımı Talebinin Reddi 174
3- Çalışma İzninin İptali 174
4- Çalışma Ä°zninin GeçerliliÄŸini Kaybetmesi (4817 Sayılı Kanun′un 16) 174
5- İzin Talebi ve Süre Uzatımının Reddine Karşı Yargı Yoluna Başvu
rulması 175
6- Muafiyetler 175
E- YABANCILARIN TABİ OLACAĞI İŞ MEVZUATI VE SOSYAL GÜVENLİĞİ 176
1- İş Mevzuatı 176
2- Yabancıların Sosyal Güvenliği 177
a- Hizmet Akdine Tabi Olarak Çalışan Uyruksuz, Mülteci ve Göç
menlerin Sosyal Güvenliği 177
b- Türk Soylu Yabancıların Sosyal Güvenliği 177
3- Bağımsız Çalışanların Sosyal Güvenliği 177
4- Yabancıların Emekli Sandığı Kanunu Karşısındaki Durumu 177
F- YABANCILARA YASAKLANAN MESLEKLER 178
III- TÜRK SOYLU YABANCILARIN ÇALIŞTIRILMASI 179
A- ÇALIŞMA İZNİ 179
B- ÇALIŞMA İZNİ ALMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 180
IV- DENETLEME VE CEZA HÃœKÃœMLERÄ° 181
A- BÄ°LDÄ°RÄ°M YÃœKÃœMLÃœLÃœKLERÄ° (4817 S.K.Md.18) 181
B- DENETLEME (4817 S.K.Md.20) 181
C- CEZA HÃœKÃœMLERÄ° (4817 S.K.Md.21) 181
D- CEZALARA Ä°TÄ°RAZ 182
SEYAHAT VE İKAMET HARCAMALARI KARŞILIĞI ÜCRETLİLERE YAPILAN ÖDEMELER
I- SEYAHAT VE Ä°KAMET GÄ°DERLERÄ°NÄ°N GENEL TANIMI 185
II- SEYAHAT VE İKAMET GİDERLERİNİN BELGELENDİRME YÖNTEMİ 186
III- GERÇEK GİDER YÖNTEMİ 187
IV- HARCIRAH GÜNDELİĞİ ÖDEME YÖNTEMİ ~ 188
A- YURT İÇİ HARCIRAH GÜNDELİKLERİ 188
B- KUZEY KIBRIS TÃœRK CUMHURÄ°YETÄ° HARCIRAH GÃœNDELÄ°KLERÄ° 189
C- YURT DIÅžI HARCIRAH GÃœNDELÄ°KLERÄ° 190
V- SEYAHAT SÃœRESÄ° 191
VI- YURT DIŞI SEYAHATLERDE ESAS ALINACAK DÖVİZ KURU 192
SPORUN VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ°
I- SPOR VE SPORCU KAVRAMI 195
II- VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LECEK SPOR GELÄ°RLERÄ° 195
A- SPORCU GELÄ°RLERÄ° 195
1- Sporcu Gelirleri/Ãœcret Ä°liÅŸkisi 195
2- Sporcu Ãœcretlerinin Elde Edilmesi 196
3- Sporcu Ãœcretlerinin Vergilendirilmesi 196
a- Profesyonel Sporcu Ãœcretlerinin Vergilendirilmesi 196
aa- Profesyonellik 196
ab- Teknik Adam 196
b- Amatör Sporculara Yapılan Ödemelerin Vergilendirilmesi 197
B- SPOR YARIŞMALARINI YÖNETEN HAKEM ÜCRETLERİNİN VERGİLEN
DÄ°RÄ°LMESÄ° 197
C- TEKNİK ADAMLARA YAPILAN ÖDEMELERİN VERGİLENDİRİLMESİ 198
D- AT JOKEYLERİNİN, YAMAKLARININ VE ANTRENÖRLERİNİN VERGİ
LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 198
III- YURT DIÅžINDAN TRANSFER EDÄ°LEN SPORCU VE TEKNÄ°K ADAMLARA
YAPILAN ÖDEMELERİN VERGİLENDİRİLMESİ 198
A- YABANCI SPORCU VE TEKNİK ADAMLARA YAPILAN ÖDEMELERİN
HUKUKÄ° VASFI 198
B- YABANCI SPORCU VE TEKNÄ°K ADAMLARA VERÄ°LEN ÃœCRETLERÄ°N
VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 199
C- TÃœRKÄ°YE′NÄ°N TARAF OLDUÄžU ÇİFTE VERGÄ°LENDÄ°RMEYÄ° ÖNLEME
ANTLAÅžMALARI 201
YARARLANILAN KAYNAKLAR 205
SUNUÅž 3
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
1.bölüm
ÃœCRETÄ°N TANIMI
I- YASAL TANIMI 23
A- ANAYASAL TANIMI 23
B- Ä°Åž KANUNU′NDAKÄ° TANIMI 23
C- GELÄ°R VERGÄ°SÄ° KANUNU′NA GÖRE TANIMI 23
D- BORÇLAR KANUNU′NA GÖRE TANIMI 23
II- EKONOMİK YÖNÜ İLE ÜCRET 24
III- ÜCRETİN ÇEŞİTLERİ 24
IV- ÃœCRETÄ°N TEMEL KAVRAMLARI 25
V- ÜCRET ÖDEME SİSTEMLERİ 26
A- PARA İLE ÖDEME 26
B- AYNİ ÖDEME 27
C- HUKUKİ BAKIMDAN ÜCRET ÖDEME ŞEKİLLERİ 27
D- ÜCRETİN ÖDEME ZAMANI 28
t- \JCP£T\N ÖDEME YERİ 28
F- ÜCRET KİME ÖDENİR 28
VI- ÃœCRETLERLE Ä°LGÄ°LÄ° BAZI SORUN VE ZORUNLULUKLAR 29
A- ZAMANAÅžIMI 29
B- ÜCRET ÖDEME DEFİ (SAVMASI) 30
1- Ödemeyi Kanıtlama Yükü 30
2- Kanıtlama Araçları 30
C- Ä°BRA (AKLANMA) VE Ä°BRA BELGELERÄ° 30
D- ÃœCRETÄ°N KORUNMASI 31
1- Ücretin İş Kanunu Çerçevesinde Korunması 31
a- Garanti Fonu Uygulaması , 31
b- Gününde Ödenmeyen Ücretlere En Yüksek Faiz Uygulanması 32
c- Ücretin Saklı Kısmı 32
d- Kamu Makamlarının ve Asıl İşverenlerin Hak Edişlerinden Ücre
ti Kesme Yükümlülüğü 32
2- Ücretin İcra İflas Kanunu Çerçevesinde Korunması 33
3- Ücretin 6183 Sayıl! Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki
Kanun Çerçevesinde Korunması 34
a- Tamamı Haczedilmeyecek Ücret Gelirleri 34
b- Kısmen Haczedilebilen Gelirler 34
4- Çalıştırma Zorunluluğu 34
a- Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma Zorunlulu
ÄŸu.... 34
b- Askerlik ve Kanundan Doğan Çalışma Zorunluluğu 37
VERGÄ° HUKUKU
BAKIMINDAN ÜCRET UE ÜCRET SAVILAN ÖDEMELER
ÜCRETİN NİTELİĞİ VE UNSURLAR! 41
ÜCRET SAYILAN ÖDEMELER 42
A- GVK′NIN 61. MADDESÄ°NÄ°N ÜÇÜNCÃœ FIKRASINDA SAYILANLAR 42
B- GVK′NIN 61. MADDESÄ° DIÅžINDA VE GEÇİCÄ° MADDELERÄ°NDE YER ALAN
HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE ÜCRET SAYILAN DİĞER ÖDEMELER 42
III- DÄ°ÄžER ÃœCRETLER 43
IV- ÃœCRET GELÄ°RÄ°NÄ°N ELDE EDÄ°LMESÄ° 44
V- ÃœCRETÄ°N DÄ°ÄžER GELÄ°R UNSURLARI Ä°LE SINIRI 45
A- ÃœCRET-SERBEST MESLEK KAZANCI Ä°LÄ°ÅžKÄ°SÄ° 45
1- Ses, Saz ve Sahne Sanatçılarının Durumu 46
2- Film Artistleri, Yönetmenler, Manken ve Teknik Elemanlar, Konso
matrislerin Durumu 46
B- ÜCRET-TİCARİ KAZANÇ İLİŞKİSİ 46
VI- VERGİLENDİRME AÇISINDAN ÜCRETİN TESPİT ŞEKLİ 46
A- ÃœCRETÄ°N TESPÄ°TÄ°NDE TANIMLANMASI GEREKEN KAVRAMLAR 46
1- Ä°ÅŸveren Kimdir? 47
2- Vergi Sorumlusu Kimdir? 48
3- Ayrı İşveren Kavramı 48
4- En Az Ãœcret 49
B- ÃœCRETÄ°N TESPÄ°T ÅžEKÄ°LLERÄ° 50
1- Gerçek Usulde Tespit Edilen Ücretler 50
2- Diğer Ücret Olarak "Toplu Tespit Esası İle" Saptanan Ücretler , 51
VII-GERÇEK ÜCRETİN HESAPLANMASI 51
A- ÜCRETİN GERÇEK SAFİ DEĞERİNİN TESPİT YÖNTEMİ 51
B- ÜCRETİ OLUŞTURAN ÖDEMELER 52
II
ÃœCRETLERÄ°N VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ°
I- TAM MÃœKELLEFÄ°YETTE VERGÄ°LENDÄ°RME 57
A- DİĞER ÜCRETLERİN VERGİLENDİRME YÖNTEMİ 57
B- TEVKİFAT USULÜ (KAYNAKTA VERGİLEME) 58
C- TEVKÄ°FATA TABÄ° OLMAYAN ÃœCRETLER 59
D- BEYAN ESASINA GÖRE VERGİLENDİRME.... 60
E- GENEL VE KATMA BÜTÇELİ İDARELER DÖNER SERMAYEDEN ÖDE
NEN ÃœCRETLERÄ°N VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 63
F- OLAĞAN ÜSTÜ HAL BÖLGESİNDE VE KALKINMADA ÖNCELİKLİ YÖRE
LERDE ÇALIŞAN HİZMET ERBABININ ÜCRETLERİNİN VERGİLENDİ
RÄ°LMESÄ° 64
1- Yasal Düzenleme 64
2- Vergisel TeÅŸvikler 65
a- Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası 65
b- Çalışanlardan Kesilen Vergilerin Ertelenmesi. 66
c- SSK Primlerinin İşveren Payının Hazinece Karşılanması 66
G- TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE ESKİYE YÖNELİK OLARAK ÖDENEN
uCRET FARKLARININ VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 66
H- APARTMAN VE SİTELERDE (TOPLU YAPI YÖNETİMLERİNDE) ÇALIŞAN
MÜDÜR - YÖNETİCİ VE MUHASEBECİLERİN VERGİLENDİRİLMESİ 67
II- DAR MÃœKELLEFÄ°YETTE VERGÄ°LENDÄ°RME 68
A- GERÇEK KİŞİLERİN ELDE ETTİĞİ ÜCRETLER AÇISINDAN 68
B- YABANCI KURUMLARIN TÃœRKÄ°YE′DE ELDE ETTİĞİ ÃœCRETLERÄ°N VER
GÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 68
III- ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE VERGÄ°NÄ°N HESAPLANMASI TARHI-BEYANI VE
ÖDENMESİ 70
A- GERÇEK ÜCRETLERDE 70
1- Vergiden İstisna Edilmiş Kazançlar 70
a- Müteferrik İstisnalar 70
b- Gider Karşılıklarında^ İstisnalar 72
c- Tazminat ve Yardımlarda İstisnalar 73
d- Teçhizat ve Tayin Bedellerindeki İstisnalar 73
e- Tahsil ve Tatbikat Ödemelerindeki İstisnalar 74
f- Teşvik, İkramiye ve Mükafatlar 74
g- Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Çalışan Personelin Ücretleri 74
h- 625 Sayılı Özel Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmen
ve Yöneticilere Yapılan Ödemelerden Gelir Vergisinden İstisna
Olan Kazançlar 75
i- Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerde Çalışan Per
sonele Ödenen Ãœcretler (4490 sayılı Kanun′un 12. Md.) 75
2- Ä°ndirimler 75
a- Sakatlık İndirimi 75
aa- Sakatlık indiriminden Yararlanacak Olanlar. 76
ab- Sakatlık indiriminden Yararlanacak!, nn Yapacakları işlemler. 76
\
i- Özürlü hizmet erbabı için 76
//- Hizmet erbabının bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler i-
çin 76
iii- Maliye Bakanlığı′nca Yapılacak iÅŸlemler 76
b- Sakatlık İndirimi Uygulaması 77
ba- Özürlü Hizmet Erbabı ile Bakmakla Yükümlü Olduğu Özürlü Kişi
Bulunan Hizmet Erbabına Uygulama 77
bb- Sakatlık indiriminden Yararlanmak için Başvuru 78
be- Dış Kuruluşlarda Görevli Hizmet Erbabı için Yapılacak Uygula
ma 78
bd- Hizmet Erbabının iş Yerini Değiştirmesi Halinde Yapacağı iş
lemler 78
be- Sakatlık indirimi Uygulamasında Bakmakla "Yükümlü Olma" Ta
biri ve Bu Durumun Belgelendirilmesi 78
c- Emekli Aidatı ve Sosyal Sigorta Primleri 79
ca- Emekli Sandığına Ödenen Aidatlar. 79
cb- Sosyal Sigortalar Kurumuna Ödenen Primler 79
cc- Sigorta Primine Tabi Olan Kazançlar 80
cd- Sigorta Primine Tabi Olmayan Kazançlar 87
ce- Bir Kısmı Prime Tabi Olup Diğer Kısmı Prim Dışı Bırakılan Ö-
demeler 82
cf- Birden Çok işverenden Alınan Ücretlerde Prime Esas Kazancı
nın Saptanması 83
d- İşsizlik Sigortası 84
e- Emekli Sandığı ve Sosyal Sigortalar Kurumuna Ödenen Borç
lanma Aidat ve Primleri 84
f- Şahıs Sigorta Primleri 85
g- Sendika Aidatları 85
h- Meyak ve Oyak Kesintileri 85
3- Verginin Tarhı 85
a- Tarh Yeri 85
b- Tarhiyatın Muhatabı 86
c- Tarh Zamanı 86
ca- Yıllık Olarak Vergi Tarhında 86
cb- DiÄŸer Ãœcretlerde 86
cc- Kaynakta Vergilendirmede 87
4- Vergilendirme Dönemi ve Vergi Matrahı 87
a- Vergilendirme Dönemi: (CVK Md.108) 87
b- Verginin Matrahı 88
ba- Gerçek Ücretlerde Vergi Matrahı 88
bb- Diğer Ücretlerde Vergi Matrahı 88
5- Vergi Oranları 88
a- 2004 Yılında Geçerli Olan Tarife 88
b- 2005 Yılında Geçerli Olan Tarife 89
6- Verginin Hesaplanması 89
a- Netten Brüte Hesabı 89
b- Ücret Kazancına Ait Verginin Hesaplanması 92
7- Ücret Kazançlarının Beyan Edilmesi 94
a- Gerçek Ücretlerin Yıllık Beyanı 94
b- Kaynakta Tevkif Edilen Verginin Beyanı 94
ba- Ücretin Bordrolanması 95
bb- Tevkif Edilen Vergilerin Beyanı 95
c- Beyannamelerin Elektronik Ortamda Verilmesi 95
ca- (e) Beyannamelerini Doğrudan Kendileri Gönderebilecek Mükel
lefler 96
i- Basit Usulde Vergilendirilenler Dışındaki Mükellefler 96
ii- YMM′ler ile Tam Tasdik SözleÅŸmesi Düzenleyen Mükellefler 97
cb- Beyannamelerini Aracı Vasıtasıyla Gönderebilecek Mükellefler 97
i- Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler Dışındaki Mükellef
lerin Beyanı 97
ii- Kayıtları Meslek Odaları Tarafından Tutulan Basit Usulde
Vergilendirilen Mükellefler 97
iii- Muhasebeye İlişkin İşlemleri İçin işletmede Bağımlı Olarak
Çalışan "3568 Sayılı Kanun′a Göre Ruhsat Almış Meslek
Mensubu Bulundurmayan Mükellefler 97
iv- Yeminli Mali Müşavirler ile Tam Tasdik Sözleşmesi Düzen
leyen Mükellefler. 98
cc- DiÄŸer hususlar. 98
d- Elektronik Ortamda Zorunlu Beyan 99
e- Mecburiyetin BaÅŸlama Tarihi 100
f- Aracılık Yetkisi Verilenlerin Vergi Dairelerinin Tam Otomasyon
lu Olmaması 100
8- Verginin Ödenmesi 100
a- Tevkifat Esasında 100
b- Yıllık Beyan Esasında 101
c- DiÄŸer Ãœcretlerde 101
IV- ÃœCRETLERDEN KESÄ°LEN VERGÄ°LERÄ°N MUHTASAR BEYANNAME Ä°LE
BEYANI VE ÖDENMESİ 101
V- ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N SSK VE Ä°ÅžSÄ°ZLÄ°K SÄ°GORTASI PRÄ°M KESÄ°NTÄ°LERÄ°NÄ°N
BİLDİRİMİ VE ÖDENMESİ 106
A- AYLIK PRÄ°M VE HÄ°ZMET BELGESÄ°NÄ° KAÄžIT ORTAMINDA DÃœZENLEYE
REK KURUM′A VERECEK Ä°ÅžVERENLER 107
B- AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİ İNTERNET ORTAMINDA GÖNDER
MEK ZORUNDA OLANLAR 109
ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYITLAR
I- ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYITLARI 117
II- 7/A SEÇENEĞİNE GÖRE ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KA
YITLARI 118
A- 720- DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HESABINA ALINACAK ÜCRETLERE I-
LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 118
B- 730- GENEL ÃœRETÄ°M GÄ°DERLERÄ° HESABINA ALINACAK ÃœCRETLERE
Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 121
C- 740- HÄ°ZMET ÃœRETÄ°M MALÄ°YETÄ° HESABINA KAYDEDÄ°LECEK ÃœCRET
LERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 123
D- 760- PAZARLAMA SATIÅž VE DAÄžITIM GÄ°DERLERÄ° HESABINA KAYDE
DÄ°LECEK ÃœCRETLERE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N MUHASEBE KAYDI 125
E- 770- GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABINA KAYDEDİLEN ÜCRET
LERÄ°N MUHASEBE KAYDI 127
III- 7/B SEÇEĞİNE GÖRE ÜCRET ÖDEMELERİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYIT
LARI 129
A- 791- İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ HESABINA KAYDEDİLEN ÜCRETLE
RÄ°N MUHASEBE KAYDI 129
14
İÇİNDEKİLER
ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE
UERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° UE Ä°ADESÄ°
ÃœCRET GELÄ°RLERÄ°NDE VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° 135
A- YASAL DÃœZENLEME 135
B- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NDEN YARARLANACAK OLANLAR 136
C- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLAN HARCAMALAR 136
1- Gıda Giderleri 137
2- EÄŸitim Giderleri 137
3- Sağlık Giderleri 137
4- Giyim Giderleri 138
5- Kira Giderleri 138
D- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NDEN YARARLANAMAYACAK OLAN HARCAMALAR 138
1- Gıda 138
2- EÄŸitim 138
3- Sağlık 139
4- Giyim 139
5- Kira 139
E- HARCAMANIN TÃœRKÄ°YE′DE YAPILMASI VE BELGELENDÄ°RÄ°LMESÄ° ÅžARTI 139
F- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NE KONU OLACAK HARCAMA BELGELERÄ° VE KULLA
NILMASI 140
1- Harcama Belgeleri Kullanılması 140
2- Belgelerin Kullanılması 141
G- Ä°NDÄ°RÄ°ME KONU HARCAMALARA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÃœST SINIR 141
H- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° TUTARININ HESAPLANMASI 141
J- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NÄ°N UYGULANMASI 141
1- Ücretliler Tarafından Yapılacak İşlemler 141
2- İşverenlerce Yapılacak İşlemler 143
a- Muhtasar Beyanname Vermeyen İşverenlerin Yapacağı İşlemler 145
b- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yapacağı işlemler 145
K- VERGİ İNDİRİMİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ 145
II- YÄ°LLÄ°K BEYANNAME VEREN ÃœCRETLÄ°LERDE VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ° UYGULA
MASI 146
A- TEVKİFATA TABİ OLMAMASI NEDENİYLE ÜCRET GELİRİ İÇİN YILLIK
BEYANNAME VERÄ°LMESÄ° HALÄ°NDE 146
B- BÄ°RDEN FAZLA Ä°ÅžVERENDEN ALINAN ÃœCRETLERÄ°N BELÄ°RLENEN LÄ°
MİTİ GEÇMESİ SEBEBİYLE YILLIK BEYANNAME VERİLMESİ HALİNDE 146
C- VERGÄ° Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N DÄ°ÄžER HUSUSLAR 147
1- Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılan Ücretlilere Uygulanacak Vergi İn
dirimi 147
a- Vergi indirimi Bildiriminin Verilmesinden Önce Emeklilik Nede
niyle İşten Ayrılan Ücretliler İçin Yapılacak Uygulama 147
b- Vergi indirimi Bildiriminin Verilmesinden Sonra Emeklilik Ne
deniyle İşten Ayrılan Ücretliler İçin Yapılacak Uygulama 148
c- Vefat Eden Ücretliler İçin Yapılacak Olan Uygulama 148
2- İşveren Değiştiren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması 149
3- Bildirimin Verilmesinden Sonra Mahsup Ä°ÅŸlemi Tamamlanmadan
Başka Bir İşveren Nezdinde Çalışmaya Başlayanlarda Vergi indiri
mi Uygulaması 149
a- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışanlar 149
b- Muhtasar Beyanname Vermeyen Genel Bütçeye Dahil Olan Dai
relerde Çalışanlar 150
4- Birden Fazla iÅŸverenden Ãœcret Alan Ãœcretlilerde Vergi Ä°ndirimi Uy
gulaması 150
5- Üçer Aylık Dönemlerde Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin
Yanında Çalışan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması 150
6- Mükellefiyeti Sona Eren işverenler Yanında Çalışmış Olan Ücretlile
re İlişkin Vergi İndirimi Uygulaması 150
a- Vergi İndirimine Ait Bildirim Verilmeden Önce İşi Bırakan Mü
kellefin Yanında Çalışmış Olan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygu
laması 150
b- Vergi İndirimine Ait Bildirim Verildikten Sonra İşi Bırakan Mü
kellefin Yanında Çalışmış Olan Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygu
laması 151
7- Bir Harcama Belgesinde Birden Fazla Harcama Çeşidinin Yer Al-
TOS\ 152
8- Ãœcretlilerde Vergi Ä°ndirimine Ait Bildirim 152
D- VERGİ İNDİRİMİ NEDENİYLE TEVKİF SURETİYLE KESİLEREK ÖDEN
MESÄ° GEREKEN GELÄ°R VERGÄ°SÄ°NÄ°N EKSÄ°K HESAPLANMASI HALÄ°NDE
UYGULANACAK CEZAÄ° MÃœEYYÄ°DELER 152
1- Muhtasar Beyanname Vermeyen Genel Bütçeye Dahil Dairelerde
Çalışan Ücretlilerde Uygulanacak Cezai Müeyyideler 152
2- Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışan Ücretli
lerde Uygulanacak Cezai Müeyyideler 153
III- EMEKLÄ°LERDE VERGÄ° Ä°ADESÄ° 154
A- YASAL DÃœZENLEME 154
B- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NDEN YARARLANACAK OLANLAR 154
C- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLAN HARCAMALAR 156
1- Dayanıklı Tüketim Mallarının Bakım ve Onarım Giderleri 156
2- Yiyecek ve İçecek Giderleri 156
3- İkamet Edilen Konuta Ait Yakacak Giderinin Tamamı İle Kira Gide
rinin %20′si 157
4- Her Türlü Giyim Giderleri 157
5- Sağlık Giderleri 157
6- Eğitim, Öğretim, Anaokulu ve Kreş Giderleri 158
7- Vekalet Ãœcretleri 158
8- Otel, Motel ve Pansiyonlara Ödenen Konaklama Ücretleri 158
9- Tiyatro, Sinema ve Konser Verilen Yerler Gibi Mahallere Yapılan Gi
riş Ücreti Ödemeleri 158
10- Süs ve Ziynet Eşyası Alımları 158
11- Diğer Bazı Tüketim Malı Alımları İle Bazı Hizmet Alımlarına Ait Har
camalar 159
12- Belgelerde Yer Alan Katma DeÄŸer Vergisi 159
D- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU OLMAYAN HARCAMALAR 159
1- Ticari, Zirai ve Mesleki Kazanca İlişkin Olarak Yapılan Harcamalar 159
2- Otomobil ve Benzeri Araç Alımları 159
3- Zirai İşletmelerde Kullanılan Araçlar ile Ticari ve Mesleki Kazanca
İlişkin Her Türlü Araç ve Gereç Alımları 160
4- Gayrimenkul Alımları ile Bunların Bakım ve Onarım Giderleri 160
5- Hayvanların Tüketimi İçin Alınan Yiyecekler 160
İÇİNDEKİLER 17
E- VERGÄ° Ä°ADESÄ°NE KONU HARCAMA BELGELERÄ° 160
1- Fatura 160
2- Perakende Satış Vesikaları 160
a- Perakende Satış Fişi 160
b- Yolcu Taşıma Biletleri 160
c- Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Satış Fişleri 160
3- Serbest Meslek Makbuzu 161
4- Kamu İdare ve Müesseseleri Tarafından verilen Belgeler 161
5- Yöneticiler Tarafından Verilen Makbuzlar 161
6- Mesken Olarak Kullanılan Konutların Kira Bedeline Ait Belgeler 161
7- DiÄŸer Hususlar 161
a- Harcama Belgelerinin Aslının İbraz Edilmesi 161
b- Kredili Mal Alışları 162
F- VERGİ İADE DÖNEMİ ZAMANLARI İLE İADE ORANI 162
1- Aylık Belge İbraz Ederek İade Alacaklar 162
2- Yıllık Belge İbraz Edip İade Alacaklar 162
G- NET GELİR, AYLIK VE AVANS ÖDEME ŞEKLİ 163
1- Net Gelir 163
2- Ödeme Şekli 163
3- Vergi Ä°ade Bildiriminin Verilmemesi Durumu 163
4- Mücbir Sebep Dolayısıyla Belgelerin Verilmemesi veya Hak Sahibi
nin Vefatı 164
5- Yurt Dışında Bulunan Emeklilerde Vergi İadesi 164
6- Yabancı Ülkelerde Bulunan Sosyal Güvenlik Kurumlarından Aylık
Alanlarda Vergi Ä°adesi 164
7- Haksız Yere Vergi İadesine Sebebiyet Verilmesi Durumu 164
YABANCILARIN Ä°STÄ°HDAMI
I- YASAL DÃœZENLEME 169
II- YABANCILARIN ÇALIŞTIRILMASI 169
A- ÇALIŞMA İZNİ ALINMASI (4817 S.K.Md.4) 169
1- Süreli Çalışma İzni (4817 S.K.Md.5) 170
2- Süresiz Çalışma İzni 170
3- Bağımsız Çalışma İzni 171
4- İstisnai Hallerin Gerçekleşmesiyle 4817 Sayılı Yasada Belirtilen Sü
relere Tabi Olmaksızın Çalışma İzni Verilecekler 171
B- KİLİT PERSONEL ÇALIŞMA İZNİ (4875 S.K.Md.3) 172
1- Kilit Personel Tanımı 172
2- Kilit Personelin Çalışma İzni 173
3- Çalışma Vizesinin Alınması 173
4- Çalışma İzin Taleplerinin Değerlendirilmesi 173
C- BÄ°LDÄ°RÄ°M YÃœKÃœMLÃœLÃœKLERÄ° (4817 S.K.Md.18) 173
1- Bağımsız Çalışan Yabancıların Yükümlülüğü 173
2- Yabancı Çalıştıranların Yükümlülüğü 173
D- YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİNİN REDDİ, SINIRLANDIRILMASI, UZAT
MA, TALEBÄ°NÄ°N REDDÄ° VE MUAFÄ°YETLER 174
1- Sınırlama (4817 S.K.Md.11) 174
2- Çalışma İzin veya Süre Dağıtımı Talebinin Reddi 174
3- Çalışma İzninin İptali 174
4- Çalışma Ä°zninin GeçerliliÄŸini Kaybetmesi (4817 Sayılı Kanun′un 16) 174
5- İzin Talebi ve Süre Uzatımının Reddine Karşı Yargı Yoluna Başvu
rulması 175
6- Muafiyetler 175
E- YABANCILARIN TABİ OLACAĞI İŞ MEVZUATI VE SOSYAL GÜVENLİĞİ 176
1- İş Mevzuatı 176
2- Yabancıların Sosyal Güvenliği 177
a- Hizmet Akdine Tabi Olarak Çalışan Uyruksuz, Mülteci ve Göç
menlerin Sosyal Güvenliği 177
b- Türk Soylu Yabancıların Sosyal Güvenliği 177
3- Bağımsız Çalışanların Sosyal Güvenliği 177
4- Yabancıların Emekli Sandığı Kanunu Karşısındaki Durumu 177
F- YABANCILARA YASAKLANAN MESLEKLER 178
III- TÜRK SOYLU YABANCILARIN ÇALIŞTIRILMASI 179
A- ÇALIŞMA İZNİ 179
B- ÇALIŞMA İZNİ ALMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 180
IV- DENETLEME VE CEZA HÃœKÃœMLERÄ° 181
A- BÄ°LDÄ°RÄ°M YÃœKÃœMLÃœLÃœKLERÄ° (4817 S.K.Md.18) 181
B- DENETLEME (4817 S.K.Md.20) 181
C- CEZA HÃœKÃœMLERÄ° (4817 S.K.Md.21) 181
D- CEZALARA Ä°TÄ°RAZ 182
SEYAHAT VE İKAMET HARCAMALARI KARŞILIĞI ÜCRETLİLERE YAPILAN ÖDEMELER
I- SEYAHAT VE Ä°KAMET GÄ°DERLERÄ°NÄ°N GENEL TANIMI 185
II- SEYAHAT VE İKAMET GİDERLERİNİN BELGELENDİRME YÖNTEMİ 186
III- GERÇEK GİDER YÖNTEMİ 187
IV- HARCIRAH GÜNDELİĞİ ÖDEME YÖNTEMİ ~ 188
A- YURT İÇİ HARCIRAH GÜNDELİKLERİ 188
B- KUZEY KIBRIS TÃœRK CUMHURÄ°YETÄ° HARCIRAH GÃœNDELÄ°KLERÄ° 189
C- YURT DIÅžI HARCIRAH GÃœNDELÄ°KLERÄ° 190
V- SEYAHAT SÃœRESÄ° 191
VI- YURT DIŞI SEYAHATLERDE ESAS ALINACAK DÖVİZ KURU 192
SPORUN VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ°
I- SPOR VE SPORCU KAVRAMI 195
II- VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LECEK SPOR GELÄ°RLERÄ° 195
A- SPORCU GELÄ°RLERÄ° 195
1- Sporcu Gelirleri/Ãœcret Ä°liÅŸkisi 195
2- Sporcu Ãœcretlerinin Elde Edilmesi 196
3- Sporcu Ãœcretlerinin Vergilendirilmesi 196
a- Profesyonel Sporcu Ãœcretlerinin Vergilendirilmesi 196
aa- Profesyonellik 196
ab- Teknik Adam 196
b- Amatör Sporculara Yapılan Ödemelerin Vergilendirilmesi 197
B- SPOR YARIŞMALARINI YÖNETEN HAKEM ÜCRETLERİNİN VERGİLEN
DÄ°RÄ°LMESÄ° 197
C- TEKNİK ADAMLARA YAPILAN ÖDEMELERİN VERGİLENDİRİLMESİ 198
D- AT JOKEYLERİNİN, YAMAKLARININ VE ANTRENÖRLERİNİN VERGİ
LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 198
III- YURT DIÅžINDAN TRANSFER EDÄ°LEN SPORCU VE TEKNÄ°K ADAMLARA
YAPILAN ÖDEMELERİN VERGİLENDİRİLMESİ 198
A- YABANCI SPORCU VE TEKNİK ADAMLARA YAPILAN ÖDEMELERİN
HUKUKÄ° VASFI 198
B- YABANCI SPORCU VE TEKNÄ°K ADAMLARA VERÄ°LEN ÃœCRETLERÄ°N
VERGÄ°LENDÄ°RÄ°LMESÄ° 199
C- TÃœRKÄ°YE′NÄ°N TARAF OLDUÄžU ÇİFTE VERGÄ°LENDÄ°RMEYÄ° ÖNLEME
ANTLAÅžMALARI 201
YARARLANILAN KAYNAKLAR 205
© Copyright 2025
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı